بیهوشی 1: کلیات
براساس تعریف، بیهوشی عمومی یعنی حالتی که درآن فردخواب بوده و نسبت به تحریک دردآور عکس العملی نشان نداده و بعد از خاتمه بیهوشی چیزی به یاد نمی آورد. در این حالت حواس پنج گانه به خصوص حس لامسه به طور موقت از کار می افتند.
در این مبحث به این سوالات شما پاسخ داده می شود:
1. بیهوشی چیست؟
2. پزشک بیهوشی کیست؟
3. پزشک بیهوشی چه وظیفه‌ای دارد؟
4. چه لوازم و وسایلی برای بیهوشی در اتاق عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
1. بیهوشی چیست؟
براساس تعریف، بیهوشی عمومی یعنی حالتی که درآن فرد خواب بوده ون سبت به تحریک دردآور عکس العملی نشان نداده و بعد ازخاتمه بیهوشی چیزی به یاد نمی آورد. دراین حالت حواس پنج گانه به خصوص حس لامسه به طور موقت از کار می افتند.
در کل، بیهوشی عمومی برای توصیف حالتی استفاده می شود که با تجویز داروهای بیهوشی می‌توان در طول عمل جراحی بی دردی و شلی عضلانی ایجاد نموده و بیمار را به خواب فرو برد. به علاوه بعضی از داروهای بیهوشی از به یاد آوردن رخدادهای اتاق عمل و عمل جراحی پیشگیری می‌کنند.
کدام یک از موارد زیر جزء عملکردهای داروهای بیهوشی است؟
2. پزشک بیهوشی کیست؟
اکثر مردم تصور می‌کنند که متخصص بیهوشی پزشکی است که روی صورت ماسک داشته و به آن‌ها کمک می‌کند در طی جراحی بخوابند و بعد از پایان یافتن جراحی نیز به بیدار شدنشان کمک می‌کند.حال بیائید ماسک پزشکان را برداریم و نگاه بهتری به مسئولیت‌ها و تحصیلات متخصصان بیهوشی داشته باشیم.
3. پزشک بیهوشی چه وظیفه‌ای دارد؟
متخصص بیهوشی، قبل از عمل، بیماری را که قرار است تحت عمل جراحی قرار گیرد ارزیابی کرده و وی را از لحاظ بیمارهای زمینه ای مانند اختلالات قلبی-ریوی، مغز و اعصاب،پرفشاری خون، بیماری قند و...بررسی نموده و برای هر بیمار به‌طور جداگانه برنامۀ بیهوشی خاصی را ارائه می‌دهد. معمولا قبل از عمل،بیمار با متخصص بیهوشی خود ملاقات کرده و می‌تواند سوالات خود را از وی بپرسد.
در اتاق عمل مراقبت‌های زیر به عنوان قسمتی از فرآیند بیهوشی انجام می‌شوند.
4. چه لوازم و وسایلی برای بیهوشی در اتاق عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
- دستگاه پایش فعالیت قلب
تعداد و ریتم ضربان قلب هر بیماری که تحت بیهوشی یا بی‌حسی قرار می‌گیرد، از طریق اتصال کابل‌هایی به بدن او در تمام طول مدت بیهوشی یا بی‌حسی پایش می‌شود.
- دستگاه پایش اکسیژن خون
دستگاهی به نام پالس اکسیمتر در تمام طول مدت جراحی به بیمار وصل بوده و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی او را نمایش می‌دهد.
- دستگاه سنجش فشارخون
از طریق دستگاه اندازه‌گیری فشارخون اتوماتیک یا دستی، فشارخون تمام بیماران مرتبا اندازه‌گیری می‌شود.
- دستگاه سنجش فشار دی اکسیدکربن انتهای بازدمی
دستگاهی به نام کاپنوگرافی جهت اندازه‌گیری فشار دی اکسیدکربن در هوای انتهای بازدمی در تمام بیهوشی‌های عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ترمومتر (دماسنج)
جهت بررسی دمای بدن بیمار در طول جراحی به طور مداوم از ترمومتر استفاده می‌شود.
- سیستم اکسیژن رسانی
- تهویه مکانیکی
در بسیاری از مواقع برای کمک به تنفس بیمار در حین بیهوشی عمومی، از تهویه مکانیکی استفاده می‌شود. در ضمن برخی ازاین دستگاه ها به طور مداوم غلظت گازهای دمی و بازدمی بیمار را اندازه گیری می‌کند.
- TEE یا اکوکاردیوگرافی از طریق مری
TEE ابزاری است که می توان از آن برای انجام اکوکاردیوگرافی قلبی در حین بیهوشی استفاده نمود. در این روش تصاویری با استفاده از امواج صوتی از قلب گرفته می‌شوند.متخصص بیهوشی از طریق فرستادن لوله اکوکاردیوگرافی به انتهای مری، قلب رامورد بررسی قرار می‌دهد. در این روش تصویر واضح‌تری از قلب فراهم می‌شود. با این حال این مورد فقط در موارد لزوم استفاده می‌شود.
- مانیتور امواج مغز (نمایانگر عمق بیهوشی)
- سونوگرافی
- سایر تجهیزات
2) مزیت اکوکاردیوگرافی از طریق مری نسبت به اکوکاردیوگرافی معمولی چیست؟
الف) انجام آن آسانتر است
ب) تصاویر واضح‌تری از قلب ارائه می‌کند
ج) کم هزینه‌تر است
د) خطرات آن کمتر است
خلاصه
بیهوشی عمومی یعنی حالتی که درآن فردخواب بوده و نسبت به تحریک دردآور عکس العملی نشان نداده و از شلی کامل عضلانی برای انجام عمل جراحی برخوردار است و بعد از خاتمه بیهوشی چیزی به خاطر نمی آورد. در این حالت حواس پنج گانه به خصوص حس لامسه به طور موقت از کار می افتند. این حالت با تجویز داروهای بیهوشی امکان پذیر می گردد.
در اتاق عمل از دستگاه‌های ویژه‌ای جهت پایش ضربان قلب، اکسیژن خون، فشار خون و دی اکسید کربن انتهای بازدمی استفاده می‌شود. همچنین ممکن است از سیستم‌های تهویه مکانیکی برای بیماران استفاده‌گردد. به علاوه بسته به نوع عمل و شرایط بیمار ممکن است از اکوکاردیوگرافی از طریق مری، مانیتور امواج مغزی، سونوگرافی و یا تجهیزات خاص دیگری نیز استفاده شود.
تا زمان ترخیص بیمار از اتاق بهبودی متخصصین بیهوشی بیمار را زیر نظر دارند.
ویدیوی این بخش در دست تهیه است.
شناسه:
متخصص علمی محتوا: دکتر افشین امینی
طراحی آموزشی:دکتر مانوش مهرابی- فاطمه شیرازی
ساخت و تولید فیلم آموزشی: شرکت داتیس
سایر همکاران این پروژه: مریم تراشچین
بن مایه ها:
www.x.plain.com
نظر دهید